LATHIEWS
Bình nguyên Segenreti ở nam Tanzania là một công viên quốc gia rộng lớn hàng chục ngàn km vuông, nơi tập trung những đàn thú ăn cỏ đông đúc như linh dương đầu bò, trâu rừng , ngựa vằn, linh dương gazen…và những bầy thú ăn thịt như sư tử vua đồng cỏ, báo gepa , báo đốm, linh cẩu, chó rừng…nhưng đáng kể nhất vẫn là hình ảnh hàng triệu con linh dương đầu bò tha thẩn kiếm ăn trên đồng cỏ bao la ; và những cuộc di cư tìm thức ăn theo mùa hàng năm của chúng từ Segenreti lên khu bảo tồn Masai Mara của Kenya ở hướng Bắc .
Trên đường di chuyển hàng ngàn km để đến vùng đất hứa, chúng phải đối phó với nhiều hiểm nguy chực chờ sẵn , nhất là những lúc phải vượt sông Masai đầy cá sấu hung dữ hay những bầy sư tử nấp trong đám cỏ cao rậm trên thảo nguyên mênh mông. Để tự bảo vệ , thiên nhiên chỉ ban cho chúng khả năng trốn chạy trên đôi chân và tập tính trà trộn cá thể trong bầy đàn đông đúc để gây mất tập trung cho kẻ thù.
Mùa xuân ở Segenreti cũng là mùa sinh sản chính của linh dương, hàng chục ngàn con non ra đời chỉ trong vòng mươi ngày, bản năng sinh tồn truyền qua bao thế hệ khiến chúng tự biết phải mau chóng cứng cáp, hòa nhập vào bầy đàn để được bảo vệ khỏi nanh vuốt của chó sói và linh cẩu. Bảy phút sau khi chào đời, linh dương con đã có bộ lông khô ráo và đứng vững trên bốn chân, ba mươi phút sau đã có thể lửng cửng chạy theo mẹ tìm vú. Việc sinh nở đồng loạt giúp bảo đảm số đông con non sẽ tồn tại trước hiểm họa rình rập của bọn thú ăn thịt , dù một số không ít chạy không kịp , bị rơi vào nanh vuốt của kẻ thù.
Ba tháng sau đó, khi cánh đồng Segenreti bước vào mùa khô , nước và cỏ tươi bắt đầu khan hiếm thì bọn linh dương con đã có thể tham gia vào cuộc thiên di hoành tráng hàng năm của cả triệu con linh dương, ngựa vằn ngược lên hướng Bắc , vượt qua biên giới Tanzania – Kenya để đến Maasai Mara, nơi còn có những cánh đồng cỏ cao. Đến tháng mười , chúng lại làm một cuộc hành trình ngược lại. Về đến quê hương Segenreti, đàn linh dương chia nhỏ tản mát khắp thảo nguyên cỏ mọc xanh mướt trong mùa mưa, một chu kỳ mới lại bắt đầu. Đó là cách mà thiên nhiên chọn lọc để bảo đảm chỉ những cá thể mạnh mẽ, ưu tú mới tồn tại được trong môi trường và di truyền lại những nguồn gene quý cho thế hệ mai sau.
**
Quy luật đấu tranh sinh tồn của động vật hoang dã trong tự nhiên thật khắc nghiệt. Cái chết của một con vật này chính là nguồn sống và giúp duy trì nòi giống cho những con thú khác. Chúng ta dễ dàng tìm trên Internet một đoạn video clip ghi lại hình ảnh hàng ngàn con linh dương đầu bò chạy trối chết chỉ do một hoặc hai con sư tử cái săn đuổi, mục đích của chúng là cố tìm cách tách con mồi ra khỏi đám đông. Cái đám đông tội nghiệp gồm nhiều cá thể chỉ- biết- lo-cho- bản -thân- mình, thiếu hẳn tính tổ chức và kỷ năng tự vệ tập thể, một điều kiện căn bản của quy luật sinh hoạt bầy đàn. Và khi đã vồ được con linh dương xấu số , sư tử thản nhiên vật ngữa nó ra mà moi ruột, xé đùi. Xa xa , bên kia màn bụi đã từ từ lắng xuống là bầy linh dương thoát chết vừa hoàn hồn, thản nhiên đứng nhìn kẻ thù xé xác đồng loại khi nguy hiểm đã qua đi.
Thật ra chỉ cần từ bốn đến sáu con linh dương trưởng thành đồng loạt nghênh chiến là đủ sức đánh lại một con sư tử hay hổ báo , nhưng thiên nhiên không phú cho chúng khả năng đó giống như loài trâu rừng mà ta đã thấy. Suốt đời linh dương chỉ biết chạy, chạy và chạy trốn kẻ thù. Có lẽ đó cũng là cách để đào thải những con vật già yếu, tàn tật, bệnh hoạn; một cuộc chọn lọc tự nhiên tàn nhẫn. Ưu thế duy nhất của linh dương là số đông, và ngày nào mà môi trường sinh thái còn giữ được sự cân bằng thì ngày ấy sự tồn tại của linh dương còn chưa bị đe dọa , và chúng cũng cứ là cái kho thịt vô tận cho lũ sư tử ,hổ báo, chó sói, linh cẩu, kên kên.
***
Một chú linh dương con tận mắt chứng kiến cảnh lũ sư tử khát máu hành hình đồng loại , quay sang hỏi mẹ một cách buồn bã :
- Sao chúng ta không tổ chức chống lại bọn chúng để tự vệ hả mẹ ?
- Bởi vì từ lâu giống loài chúng ta đã không còn biết sử dụng vũ khí mà thiên nhiên đã ban tặng là cặp sừng, cũng như thói ích kỷ xưa nay đã khiến các cá thể chúng ta không tin vào sự đoàn kết con ạ ! Sự sợ hãi lâu ngày đã biến thành căn bệnh liệt kháng trong cộng đồng , nay chúng ta chỉ còn tin vào móng vó của mình, và cầu mong sao an bình đến với ta và rủi ro xui xẻo đến với những kẻ khác.
- Mẹ ơi , như vậy ta phải chấp nhận trật tự này mãi mãi sao ?
- Chính kẻ thù cũng biết chúng sinh tồn được nhờ duy trì được sự sợ hãi trong mỗi cá thể chúng ta , và điều chúng sợ là ngày nào đó loài linh dương chúng ta chiến thắng được sự sợ hãi của bản thân mà đoàn kết lại thành một sức mạnh vô địch.
- Điều đó sẽ bắt đầu từ đâu hả mẹ ?
- Thôi con ạ ! Tốt nhất là ta hãy biết tận hưởng những gì đang có sẵn trước mắt kia : cỏ xanh mơn mởn, nắng vàng rực rỡ và khoảng không bao la vô tận sẽ giúp cho đôi chân con cứng cáp hơn. Con chỉ là một con linh dương nhỏ bé đáng yêu của mẹ mà thôi.
( 04 – 04 - 2011 )
